اسلام آباد-06 آگسٽ (اي پي پي) سينيٽ جي پاور ڊويزن بابت اسٽينڊنگ ڪميٽي جو اجلاس سينيٽر محسن عزيز جي صدارت هيٺ ٿيو جنهن ۾ پاور سيڪٽر بابت اهم معاملا بحث هيٺ آيا، ڪميٽي جي چيئرمين چيو ته آءِ پي پيز ملڪ ۾ وڏو اشو بڻيل آهي ۽ ان تي مسلسل ڌرڻا لڳي رهيا آهن، پي پي آءِ بي، آءِ پي پيز جو معاملو ملتوي ڪرڻ جي درخواست ڪري ڇڏي آهي، اسان جي ڪا ذاتي ايجنڊا ناهي، اسان جي ايجنڊا پاڪستان آهي، اسان جي ڪنهن آءِ پي پيز سان ذاتي دشمني ناهي پر ماڻهن ۾ هاڻي بجلي جا بل ادا ڪرڻ جي سگهه ناهي رهي، آءِ پي پيز جي پيداواري لاڳت خطي سان گڏ هيٽ ريٽ جا تفصيل گهريا آهن، اسان ان معاملي کي وڌيڪ ملتوي نه ڪنداسين، ڪيپسٽي چارجز جو ذميوار ڪير آهي. پاور ڊويزن واري وفاقي وزير اويس احمد خان لغاري ڪميٽي کي بريفنگ ڏيندي ٻڌايو ته پنجاب جي 5 ڊسڪوز جي نجڪاري ڪرڻ وڃي رهيا آهيون ۽ ان سلسلي ۾ ايندڙ سال ڊسڪوز جي نجڪاري لاءِ ايڊوائيزرز جو اشتهار ايندو، هن بجلي جي مراعتن بابت اعتراف ڪندي چيو ته واپڊا ۽ ڊسڪوز جا ملازم ساليانو 15 ارب جي مفت بجلي استعمال ڪندا آهن، ماهوار هڪ ارب 30 ڪروڙ کان وڌيڪ جي بجلي مفت وڃي رهي آهي، ڊسڪوز ۽ واپڊا جا هڪ لک 90 هزار ملازم ان سهولت مان فائدو کڻي رهيا آهن، ڊسڪوز کي پاور ڊويزن واري وزارت جي اختيارن مان ڪڍي رهيا آهيون، بجلي ڪمپنين جي نجڪاري ئي ڪمپنين جي بچاءُ جو واحد حل آهي، اين ٽي ڊي سي جي اندر وڏا سڌارا ڪري رهيا آهيون، ننديپور ۽ گڊو پاور کي وڪرو ڪري رهيا آهيون جيڪي 2015ع کان 2018ع جي وچ ڌاري پرڏيهي سيڙپ سان لڳايا ويا هئا، ساهيوال پاور پلانٽ جو 2016ع ۾ ٽي روپيا يونٽ هو اڄ 285 روپيا في يونٽ آهي، پلانٽ کي 24 ڪلاڪ آن رکڻ جي قيمت ڪيپسٽي چارجز آهن. هن چيو ته ملڪ ۾ 39666 ميگاواٽ انسٽالڊ ڪيپسٽي رهجي وئي آهي، اسان جي ڪمپنين وٽ ريئل ٽائيم ڊيٽا دستياب ناهي، ڪمپنين ۾ ايڊوانس ميٽرنگ سبب ريلائيبل ڊيٽا اچي سگهندو. وفاقي وزير ٻڌايو ته ڪي اليڪٽرڪ جي مهانگي بجلي سبب ڪراچي جي صارفين کي 170 ارب روپين جي سبسڊي ڏني پئي وڃي، ڪي اليڪٽرڪ جي مهانگي بجلي جو سبب مهانگي ذريعن مان بجلي جي پيداوار آهي. آئنده بجلي حڪومت نه پر صارفين سڌو سنئون بجلي خريد ڪري سگهندا. اويس لغاري چيو ته اسان 2015ع کان 2018ع دوران پاور پلانٽس لڳائڻ جو چيو پر ڪو به ملڪ سيڙپڪاري لاءِ نه آيو، ان وقت چين اسان جا پاور پلانٽس لڳايا، ان معاملي تي ۽ آءِ پي پيز کي جيڪو رليف ڏنو ويو ان تي ان ڪئميرا آگاهه ڪندس. اسان پاور ڊويزن ۾ ڪجهه شين جي نشاندهي ڪئي آهي، ان تي ڪميٽي کي آگاهه ڪرڻ چاهيان ٿو. وفاقي وزير چيو ته بجلي چوري جو خاتمو نجڪاري ۽ ڊجيٽلائيزيشن سان ٿيندو، پاور ڊويزن بجلي جي مراعتي پئڪيج تي ڪم ڪري رهيو آهي، سردي جي موسم جي پيڪيج ۽ پوري سال جي مراعتي پيڪيج تي ڪم ڪري رهيا آهيون، آءِ پي پيز کان جيڪڏهن 5 روپيا به نڪري سگهيا ته عوام کي رليف ڏينداسين. اويس لغاري چيو ته محمد علي جي هيٽ ريٽ آڊٽ رپورٽ کي ان وقت جي ڪابينا جي ٽياڪڙي نقصان پهچايو، ان ٽياڪڙي آءِ پي پيز کي فائدو پهچايو. هن اعتراف ڪندي چيو ته واپڊا ۽ ڊسڪوز جا ملازم ساليانو 15 ارب جي مفت بجلي استعمال ڪندا آهن، ماهوار هڪ ارب 30 ڪروڙ کان وڌيڪ جي بجلي مفت وڃي رهي آهي، ڊسڪوز ۽ واپڊا جا هڪ لک 90 هزار ملازم ان سهولت مان فائدو کڻي رهيا آهن. هن چيو ته اسان وزيراعليٰ ڪي پي جي درخواست تي ڪجهه فيڊرز کي لوڊشيڊنگ فري ڪيو، اسان کي چيو ويو ته رڪوري ۾ بهتري ايندي الٽو اسان کي نقصان ٿي ويو، نتيجو اهو نڪتو به بجلي به ڏئي ڇڏي ۽ ريڪوري به نه ٿي. ڪميٽي جي چيئرمين چيو ته پلانٽ جي هيٽ ايفيشنسي جو ڪڏهن ڪڏهن آڊٽ ٿيو جنهن تي توانائي واري وزير اويس لغاري چيو ته ايندڙ اجلاس ۾ تفصيل ڪميٽي کي فراهم ڪري ڇڏينداسين. اويس لغاري چيو ته اسان سڀ پنهنجي پنهنجي دورن ۾ حڪومت ۾ رهي چڪا آهيون، پنهنجي پنهنجي حڪومت ۾ سڀ معلومات وٺي چڪا آهيون، اسان کي معلومات لڪائڻ جي ڪا به ضرورت ناهي، هن ڪميٽي جي چيئرمين کي چيو ته اجلاس جي آخر ۾ 10 کان 15 منٽن ان ڪئميرا بريفنگ لاءِ به ڏيو. توانائي واري وزير اويس لغاري سينيٽر شبلي فراز کي چيو ته بجلي چوري روڪڻ ۽ ريڪوري لاءِ خيبرپختونخوا جي وڏي وزير کي چيو تعاون ڪري، پاور ڊويزن واري سيڪريٽري اسٽينڊنگ ڪميٽي کي بريفنگ ڏيندي ٻڌايو ته اسان جي بجلي جي انسٽالڊ ڪيپسٽي 39 هزار ميگاواٽ رهجي وئي آهي، ڪجهه پاور پلانٽس بند ٿي چڪا آهن، ڪي اليڪٽرڪ نيشنل گرڊ کان مهانگي بجلي پيدا ڪري رهي آهي، هڪ لک 90 هزار سرڪاري ملازمن کي 15 ارب روپين جي سالياني بجلي مفت ملندي آهي جيڪو قومي خزاني تي بار آهي، هن چيو ته ڪيپٽو پاور پلانٽس کي 230 ايم ايم سي ڊي ايف گئس فراهم ڪئي پئي وڃي، اها گئس ٽربائنز کي ڏيڻ سان بجلي جي پيداوار سستي ٿي سگهي ٿي، هاڻي اڍائي هزار ميگاواٽ جا پلانٽس رٽائرڊ ڪرڻ وڃي رهيا آهيون، گئس جيڪڏهن ڪيپٽو پاور پلانٽس بدران ڪي اليڪٽرڪ کي ڏيون ته ڪي اليڪٽرڪ جي بجلي جي قيمت گهٽجي ويندي. هن چيو ته آءِ پي پيز کي ادائيگيون انسالڊ ڪيپسٽي تي ناهن ٿيون، ادائيگيون ان جي ڪنڊيشن تي ٿينديون آهن. پاور سيڪٽر جي سيڪريٽري چيو ته پنج پلانٽس بند ڪرڻ وڃي رهيا آهيون ۽ اهو تاثر غلط آهي ته اسان جي بجلي جي پيداواري صلاحيت 45 هزار ميگاواٽ آهي، گرمين ۾ ڊيمانڊ وڌيڪ هوندي آهي، هن چيو ته اها ڳالهه غلط آهي ته اسان اضافي پلانٽس لڳائي رهيا آهيون، هن چيو ته گريڊ 16 کان 21 تائين جي ملازمن جي مفت بجلي جو معائنو ڪابينا جي آڏو رکيو ويو هو، ملازم عدالت ۾ هليا ويا، عدالت اسان کي عملدرآمد کان روڪي ڇڏيو. سيڪريٽري چيو ته اسان جي ملڪ ۾ خطي جي ڀيٽ ۾ بجلي مهانگي آهي، اسان جي انڊسٽري جي بجلي جي طلب 25 سيڪڙو آهي، مئي ۽ جون ۾ لوڊ گهٽ ڪرڻ جي هڪ تجويز آهي، هن چيو ته اسان جو 10 کان 11 هزار ميگاواٽ لوڊ پکن جو آهي، سيءَ جي مند ۾ لوڊ 11 هزار ميگاواٽ تائين هوندو آهي، هن چيو ته اسان جي صنعتن جي کپت وڌيڪ گهٽ ٿيندي پئي وڃي، گذريل سال صنعتن کان وڏي انگ ۾ يونٽس وٺي گهريلو صارفين کي ڏنا ويا، 400 يونٽس وارا اڍائي ڪروڙ صارفين کي 592 ارب سبسڊي ڏني ويندي هئي اها سبسڊي 692 ارب روپين تائين ٿي وئي آهي.
